Ці мае наймальнік права прыцягваць да працы ў начны час?

Начныя змены: ці законныя яны — і да чаго могуць прывесці? Працоўны час уначы строга рэгулюецца: каго можна прыцягваць да працы, а каго — катэгарычна нельга? Якія даплаты прадугледжаны і ад чаго залежыць іх памер? Тлумачым, што вам трэба ведаць, калі працоўны дзень заканчваецца пасля поўначы.

Паводле артыкула 117 Працоўнага кодэкса, начным лічыцца час з 22:00 да 6:00.

Прыцягненне да працы ў начны час забараняецца або абмяжоўваецца для наступных катэгорый:

• Цяжарныя жанчыны — цалкам забаронена;

  
  

• Жанчыны, якія маюць дзяцей ва ўзросце да 3 гадоў — толькі з іх пісьмовай згоды і пры адсутнасці медыцынскіх супрацьпаказанняў;

  
  

• Несаўналетнія (да 18 гадоў) — цалкам забаронена.

  
  

• Інваліды і некаторыя іншыя асобы — пры наяўнасці медыцынскіх супрацьпаказанняў.

  
  

Даплаты за начную працу

Паводле артыкула 69 Працоўнага кодэкса:

• Праца ў начны час аплачваецца ў павышаным памеры — не менш за 20% тарыфнай стаўкі (акладу) за кожную гадзіну начной працы.

  
  

• Дакладны памер можа быць вышэйшы — ён устанаўліваецца калектыўным дагаворам, лакальным нарматыўным актам або працоўным дагаворам.

Асаблівасці афармлення:

• Спецыяльны дазвол не патрабуецца, але гэта павінна быць прадугледжана ў працоўным дагаворы, калі праца носіць сістэматычны характар.

  
  

• Для разовай начной змены патрабуецца згода работніка, калі гэта не прадугледжана загадзя.

Асобна варта згадаць пра зменную працу. Калі праца вядзецца па зменах, графік павінен:

• Захоўваць нормы працягласці працоўнага часу (напрыклад, не больш за 40 гадзін на тыдзень).

Улічваць штотыднёвы адпачынак не менш за 42 гадзіны запар.

Вы можаце звярнуцца да нас па дапамогу. Калі ў Вас ёсць канкрэтная сітуацыя і вы не знайшлі тут адказу — вось спасылка на наш чат-бот, дзе вы атрымаеце індывідуальную кансультацыю.

Леанід СУДАЛЕНКА, юрыст Salidarnast e.V. з дваццацігадовым досведам у пытаннях абароны правоў працоўных Беларусі. Былы прававы інспектар дэмакратычнага прафсаюза РЭП, сябра праваабарончага цэнтру “Вясна”, лаўрэат міжнародных праваабарончых прэмій.